حسینی: هیچ منبع فارسی درباره تاریخ اجتماعی معماری وجود ندارد

به گزارش پایگاه خبری نیوز فلاورجان ، نشست دیدار و گفت‌وگو با مهدی حسینی، معمار و نویسنده کتاب «تاریخ اجتماعی معماری» و آئین رونمایی از این اثر شامگاه چهارشنبه در شهر کتاب اردیبهشت اصفهان به میزبانی علی خدایی، نویسنده و منتقد کتاب، و رامین هدایتی، معمار، برگزار شد.

مهدی حسینی در این نشست با اشاره به رویکرد پژوهشی کتاب خود اظهار کرد: تاریخ اجتماعی معماری در ایران مفهومی مغفول مانده است که تاکنون در نظام آکادمیک فارسی‌زبان، منابع مستقلی در این حوزه وجود نداشته و همین خلأ، انگیزه اصلی نگارش این اثر شد. وی افزود: تاریخ اجتماعی به معنای جدید خود از دهه ۱۹۷۰ میلادی، به‌ویژه پس از چرخش فرهنگی در اروپا، وارد مباحث تاریخی و فرهنگی شد اما در حوزه معماری، این رویکرد به‌ندرت مورد توجه قرار گرفته است.

وی با اشاره به الهام از اثر مارک ژیرو با عنوان زندگی در خانه‌های حومه شهری انگلیسی، تصریح کرد: ژیرو نخستین کسی بود که مفهوم تاریخ اجتماعی را در نگارش تاریخ معماری وارد کرد و همین نگاه، الهام‌بخش شکل‌گیری کتاب من شد. او با روایت تحول خانه‌های حومه شهری از قرن چهاردهم تا پیش از جنگ جهانی دوم، نشان می‌دهد که چگونه تغییرات اجتماعی در ساختار خانواده و طبقات اجتماعی، به دگرگونی در فرم و عملکرد فضاهای معماری منجر شده است.

این معمار و پژوهشگر با اشاره به فقدان متون مشابه در زبان فارسی اظهار کرد: در کتاب تاریخ اجتماعی معماری تلاش کردم مفاهیم و روش‌هایی را که معماران برای تحلیل تاریخی-اجتماعی فضاهای زیستی نیاز دارند، بازسازی و بومی‌سازی کنم تا بتوان بر اساس آن به تحلیل معماری ایران از منظر جامعه‌شناختی پرداخت.

حسینی با بیان اینکه کتاب ژیرو الگویی برای تحلیل رابطه میان جامعه و معماری است، گفت: در انگلستان، از زمان انتشار این اثر در سال ۱۹۷۸، نوعی آگاهی فرهنگی نسبت به ارزش میراث معماری و لزوم حفاظت از خانه‌های تاریخی شکل گرفت. در حالی که در ایران، چنین رویکردی هنوز در سطح نظری و پژوهشی نیز به بلوغ نرسیده است.

وی با اشاره به پیوند میان مالکیت زمین، طبقه اجتماعی و تحول در ساختار خانه‌ها توضیح داد: در انگلستان، کاهش مالکیت زمین به معنای سقوط جایگاه اجتماعی بود و این امر مستقیماً در مقیاس و فرم خانه‌ها نمود پیدا می‌کرد. این رابطه میان قدرت، اقتصاد و فضا همان چیزی است که می‌تواند برای بازخوانی تاریخ معماری ایران نیز راه‌گشا باشد.